پروژه فناوری آموزشی
نظریه های فناوری آموزشی
مراحل تکامل فناوری آموزشی
تاریخچه فناوری آموزشی در ایران
آموزش مجازی و الکترونیکی در ایران
پروژه آموزش مجازی و الکترونیکی
نظریه های مورد استفاده در فناوری آموزشی
هدف از این پروژه بررسی دیدگاه ها و نظریه های مورد استفاده در فناوری آموزشی می باشد.
نظریههای مورد استفاده در فناوریآموزشی
در بین نظریههای موجود یادگیری، نظریههای رفتارگرا، شناخت گرا و سازنده گرا بیشتر از سایر نظریهها مورد استفادۀ دستاندرکاران فناوریهای آموزشی است که در اینجا به طور مختصر به این سه نظریه پرداخته میشود:
نظریه رفتارگرایی
نظریه رفتارگرایی که یک از قدیمیترین نظریههای مربوط به یادگیری است، بر تکرار یک الگوی جدید رفتاری متمرکز است. البته تا وقتی که به صورت خودکار درآید، به عبارت دیگر این تئوری رفتاری بر رفتارهای آشکاری متمرکز است که قابل مشاهده و اندازهگیری باشد. این تئوری مغز انسان را به عنوان یک «جعبۀ سیاه» در نظر میگیرد. در مدلهای یادگیری رفتارگرا، عنصر تفکر نقشی بر عهده نداشته و یادگیری چیزی جز کسب عادت نیست(سلیمی ، کسکه، صفری فارفار، محب زادگان،1387).
نظریۀ شناخت گرایی
نظریه پردازان شناخت گرا قبول دارند که بسیاری از یادگیریها در ارتباط با مجاورت و تکرار حاصل میشوند. همچنین به اهمیت تقویت اذعان دارند، ولی تأکید دارند که نقش آن عمدتاً فراهم آوردن بازخورد درستی جوابهاست تا به عنوان یک عامل انگیزشی، و این چنین مفاهیم رفتاری را قبول دارند. دیدگاه این نظریه پردازان دربارۀ یادگیری انسان عبارت است از: «تحصیل یا سازماندهی مجدد ساختارهای شناختی که از طریق آنها انسانها اقدام به پردازش و ذخیره اطلاعات میکنند». این نظریه مبتنی بر فرایند تفکری است که در ورای رفتار قرار دارد.
نظریۀ سازنده گرایان
سازنده گرایان اعتقاد دارند که یادگیرندگان خود، واقعیت خویش را میسازند یا حداقل آن را بر مبنای ادراکات خود از تجارب تفسیر میکنند. بنابراین دانش هر فردی تابعی از تجارب اولیه، ساختارهای ذهنی و باورهای اوست که در تفسیر اشیاء و رویدادها از آنها استفاده میکند. دیدگاه سازنده گرایان به دانشجویان کمک میکند تا با استفاده از دانش یا اطلاعات به ساختن معانی بپردازند. در این رویکرد بیشترین تکیۀ طراحان آموزشی بر فناوریهای نوظهور آموزشی است و این دو با هم رابطۀ تراکنشی دارند که حاصل آن تولید دانش است. چیزی که باید بیش از همه در مورد یادگیری الکترونیکی به آن توجه کنیم رشد تنوع و گوناگونی آن است، که فراسوی کلاسهای درسی و آموزشی به تولید و پخش اطلاعات و پشتیبانی مستقیم از اجرای آن میپردازد. ایجاد دسترسی به اطلاعاتی که شامل دانش و معرفت جمعی است میتواند زمینۀ قدرتمندی برای آموزش باشد(روزنبرگ،13:1384).
برای اجرای یادگیری الکترونیکی، در سطح نظام آموزشی باید به چند محور توجه شود: تمهید مقدمات، قلمرو عملیات، مراکز مجری، مدیریت و سازمان، مقاطع مورد عمل، برنامۀ درسی و نحوۀ اعطای مدرک رسمی(مجیدی،1388). زیر محورهایی که برای این محورها در نظر گرفته شدهاند به شرح زیر می باشد:
فهرست مطالب
تعریف نظری یادگیری الکترونیکی
تعریف عملیاتی یادگیری الکترونیکی
2 مقدمه 11
2-1 فناوری اطلاعات و ارتباطات 12
2-2 تعامل در آموزش از راه دور 13
2-2-1 تعامل استاد – دانشجو 14
2-2-2 تعامل دانشجو – دانشجو 14
2-2-3 تعامل دانشجو – محتوا 14
2-2-4 تعامل استاد – محتوا 15
2-2-5 تعامل استاد – استاد 15
2-2-6 تعامل محتوا – محتوا 15
2-3 مراحل تکامل فناوری آموزشی 16
2-3-1 فناوری توزیعی 17
2-3-2 فناوری اشتراکی 17
2-3-3 فناوری تعاملی 18
2-4 نظریههای مورد استفاده در فناوریآموزشی 19
2-4-1 نظریه رفتارگرایی 20
2-4-2 نظریۀ شناخت گرایی 20
2-4-3 نظریۀ سازنده گرایان 21
2-5 دستهبندی آموزش الکترونیکی 22
2-5-1 یادگیری شخصی 22
2-5-2 یادگیری جمعی 22
2-5-3 کلاس های مجازی 23
2-6 آموزش از راه دور 23
2-6-1 نسلهای آموزش از راه دور 26
2-6-2 تاریخچه آموزش از راه دور در ایران 28
2-7 آموزش مجازی 28
2-7-1 شیوههای آموزش مجازی 32
2-7-2 عناصر آموزش مجازی 34
2-7-3 هدفهای برنامه درسی 34
2-7-4 فعالیتهای یادگیری 35
2-7-5 مواد و منابع یادگیری 35
2-7-6 محتوای الکترونیکی 36
2-7-7 استانداردهای محتوای الکترونیکی 37
2-7-8 ابرداده ها 37
2-7-9 بررسی استانداردهاي آموزش و فراگیري الکترونیکی 38
2-7-10 سامانه مدیریت یادگیری 39
2-7-11 نقش معلم در محیطهای یادگیری الکترونیکی 41
2-7-12 مهارتهای موردنیاز یادگیرنده الکترونیکی 43
2-7-13 مهارت به کارگیری رایانه 48
2-7-14 مهارت در به کارگیری ابزارهای اینترنتی و سامانههای مدیریت یادگیری 48
2-7-15 مهارت در به کارگیری تجارب اولیه 48
2-7-16 مدیریت زمان 49
2-7-17 مهارتهای زبانی 49
2-7-18 مهارتهای نوشتاری 50
2-8 رضایت تحصیلی 60
2-8-1 خودتوانی اینترنتی یادگیرنده 62
2-8-2 پاسخگویی به موقع مدرس 63
2-8-3 انعطاف پذیری دوره یادگیری الکترونیکی 63
2-8-4 کیفیت دوره یادگیری الکترونیکی 63
2-8-5 کیفیت فناوری 63
2-8-6 سودمندی سامانه 64
2-8-7 سهولت استفاده از سامانه 64
2-8-8 تنوع در ارزیابی 64
2-9 پیشرفت تحصیلی 65
2-10 ارزشیابی کیفیت دورههای یادگیری الکترونیکی 68
2-11 جایگاه مهارتهای یادگیرنده الکترونیکی در برنامه درسی دانشگاههای مجازی 70
2-12 پیشینه پژوهش 74
2-12-1 پژوهشهای انجام شده خارجی 74
2-12-2 پژوهشهای انجام شده داخلی 78
2-13 جمع بندی 87
منابع و مآخذ
منابع فارسی
منابع انگلیسی